Auteur: Gerard Ekhart
Lange tijd is ‘industriebeleid’ een lastig onderwerp geweest in onze nationale, regionale en lokale politiek. Toen in de jaren ’70 Rijn Schelde Verolme ondanks een kapitaalinjectie van de overheid (2,7 miljard guldens) alsnog failliet ging, durfden lange tijd overheden hun vingers niet te branden aan actief industriebeleid. De parlementaire RSV enquête lag voor velen nog vers in het geheugen.
Andere tijden: de 4e industriële revolutie
Wellicht heeft dit bijgedragen aan het feit dat de werkgelegenheid in de industrie in Nederland tot de laagste van Europa behoort: minder dan 1 op de 10 mensen in Nederland werken in de industriële sector. Maar de tijden zijn veranderd. Nederland en Europa zitten midden in de 4e industriële revolutie: nieuwe technologieën zoals Artificial intelligence, blockchain, robotics en de digitale platform economie zijn het industriële landschap drastisch aan het veranderen.
Uit recent verschenen wetenschappelijk onderzoek blijkt dat voor internationaal opererende industriële ondernemingen de belangrijke vestigingsplaatsfactoren ook drastisch zijn veranderd. Lage lonen, transportkosten of beschikbaarheid van grondstoffen spelen veel minder een rol in de vestigingskeuze voor industriële ondernemingen. Dit 6 jaar durende onderzoeksprogramma is uitgevoerd door Gerard Ekhart, associé bij WagenaarHoes en is getiteld ‘Made @ Europe’.
Uit zijn onderzoek blijkt dat van de zes belangrijkste vestigingsfactoren er vier direct overheid-gerelateerd zijn:
- een stabiel politiek klimaat
- heldere overheidsrichtlijnen (bouw- en veiligheidsvoorschriften)
- ondersteunende wetgeving op het vlak van Joint ventures, fusies en overnames en tot slot
- internationaal concurrerend stelsel van nationale en lokale belastingen.
De top 6 wordt gecompleteerd met de factoren ‘beschikbaarheid van juist opgeleid personeel’ en ‘toegang tot een goede afzetmarkt’.
Vliegwiel
Uit het onderzoek blijkt verder het grote belang van de industrie als aanjager van ontwikkelingen in andere economische sectoren alsmede werkgelegenheid. Een Euro die wordt geïnvesteerd in de maakindustrie heeft het hoogste effect op de investeringen in andere sectoren zoals zakelijke dienstverlening (IT, Logistiek etc.). Ongeveer tweederde van alle investeringen die in Europa worden gedaan in Onderzoek en Ontwikkeling (R&D) gaan naar de industrie, waarbij elke nieuwe hoogopgeleide technische baan ongeveer vijf extra banen voor laagopgeleiden creëert door wat wordt genoemd de ‘local high-tech job multiplier’. Deze kennis biedt een uitgelezen kans voor overheden om hun huidige lokale, regionale of nationale beleid te toetsen op de nieuwe inzichten die er zijn met betrekking tot onze industrie.
Gastlezingen en workshops
Met gastlezingen en workshops zijn de eerste stappen gezet om bedrijven en overheden te helpen met visievorming en verdere uitwerking van bestaand en nieuw beleid. In de workshops worden concrete aanknopingspunten benoemd om hier een vliegende start mee te maken en zo te profiteren van de mogelijkheden die nieuwe technologieën bieden voor onder andere innovatie, educatie en werkgelegenheid.
Bent u geïnteresseerd in:
- Wat is de toekomst van de ‘Industrie’ in Europa en Nederland?
- Wat zijn de meeste recente ontwikkelingen op het vlak van vestigingsbeleid van industriële ondernemingen?
- Welke impact hebben de nieuwe technologieën op bedrijfsleven EN overheid
- Welke vestigingsplaatsfactoren zijn voor een economische regio van belang in de 21ste eeuw?
- Hoe kunnen bedrijfsleven en overheid samen met kennisinstellingen nog meer profiteren van de mogelijkheden die de 4e industriële revolutie ons biedt?
Neem dan contact op met Gerard Ekhart.
