Gemeenteraadswerk is geen beautycontest

Het politiek debat lijkt steeds meer op een beautycontest. Waarbij onder de aandacht komen van de kiezer of de media belangrijker lijkt dan al het andere. Dat terwijl de gemeenteraad, als hoogste bestuursorgaan in de gemeente, vooral tot (wettelijke) taak heeft om beleidsplannen vast te stellen en te controleren of het college het beleid wel goed uitvoert.

Jazeker, naast bovengenoemde taken, is het voor raadsleden ook een taak om contact te hebben met inwoners. Je bent niet voor niets immers volksvertegenwoordiger. Ik realiseer me dat deze taak in dit ‘mediacratie-tijdperk’ niet makkelijk is; wil je gehoord en gezien worden, dan scoort een ingewikkeld beleidsproces minder dan een motie van wantrouwen of het domweg uitschelden van je politieke opponenten. Volksvertegenwoordiger zijn betekent echter niet dat de toon belangrijker is dan de boodschap. In tegendeel.

Ik zie graag een herwaardering voor degelijke en betrokken politici. Voortschrijdend inzicht, twijfel of nieuwe inzichten zijn geen teken van zwakte, maar staan voor lef en kracht. Durf als politicus eens te zeggen dat je het even niet weet en erover na wil denken. Of zoek naar samenwerking in plaats van een mogelijkheid om de tegenstellingen uit te vergroten…. Dat zou nog eens verfrissend zijn!

De grote opdrachten waar gemeenten – wij allen dus – voor staan, of het nu de energietransitie, de tekorten in de jeugdzorg of wat dan ook is, vragen om politici die zichzelf nadrukkelijk als onderdeel van het hoogste bestuursorgaan beschouwen. Die bereid zijn om een compromis te zoeken. Een compromis dat soms wat meer neigt naar de ene kant en soms wat meer naar de andere kant, maar altijd één waarin aan de redelijke bezwaren van anderen tegemoet is gekomen. Ik heb daarom vanuit mijn ervaring twee tips:

 1) Zorg dat je aan de voorkant komt. Je kunt alleen echt op hoofdlijnen sturen wanneer je voldoende aan de voorkant begint. Wacht niet af tot er voldragen voorstellen vanuit het college komen, maar neem het initiatief om rond belangrijke thema’s als raad zelf al eerder vragen en aandachtspunten te formuleren die het college kan meenemen in hun voorstellen. En neem hiervoor ook contact op met en laat je inspireren door de inwoners van jouw gemeente.

2) Investeer in je team. De rol van raadslid is boeiend en veelzijdig. Als je die voor het eerst mag gaan spelen, komt er veel op je af. Investeer in nieuwe raadsleden, neem hen mee in het denken over de eigen rol en organiseer reflectiemomenten. Benut ook vooral hun frisse blik en verwonderde vragen, ook als spiegel voor de vanzelfsprekendheden bij ervaren raadsleden.

 

Christian van den Berg
Adviseur